Łysienie u mężczyzn to powszechny problem dermatologiczny, który może znacząco wpływać na jakość życia i samopoczucie osób dotkniętych tą dolegliwością. Łysienie to nie tylko problem występujący u mężczyzn – rozróżniamy również łysienie androgenowe kobiet.
Choć łysienie często jest kojarzone z procesem starzenia, może się również pojawić wcześniej w życiu mężczyzny, prowadząc do kompleksów i obniżenia pewności siebie. O łysieniu mówimy, gdy zauważymy utratę około 100 włosów dziennie. Włosy stają się coraz cieńsze, wypadają, a wzrost nowych włosów jest niezauważalny. W niniejszym artykule omówimy czym jest łysienie oraz opiszemy dostępne metody leczenia łysienia u mężczyzn.
Przyczyny łysienia androgenowego
Łysienie androgenowe, znane również jako łysienie typu męskiego, to najczęstsza forma utraty włosów u panów. Jest to proces stopniowego przerzedzania się i miniaturyzacji włosów, który może wpływać znacząco na samopoczucie i pewność siebie. Dotyka mężczyzn w różnym wieku. Łysienie u mężczyzn może pojawić się w przednich częściach głowy i zauważymy tzw. zakola lub dotyczyć tylnej części głowy. Gdzie by nie występowało, problem utraty włosów u mężczyzn to poważna sprawa, często negatywnie wpływająca na samopoczucie.
Dziedziczność genetyczna
Najważniejszym czynnikiem predysponującym do łysienia androgenowego jest dziedziczność genetyczna. Jeśli ojciec lub dziadek cierpiał na łysienie, istnieje większe ryzyko, że również potomkowie będą dotknięci tą dolegliwością. Geny odgrywają istotną rolę w regulacji wrażliwości mieszków włosowych na dihydrotestosteron (DHT) — hormon, który odgrywa kluczową rolę w rozwoju łysienia androgenowego.
Męskie hormony płciowe
DHT, będący aktywną formą testosteronu, jest głównym czynnikiem wywołującym łysienie androgenowe. Ten hormon wpływa na skrócenie cyklu życia włosa, powodując stopniową miniaturyzację mieszków włosowych. Z czasem włosy stają się cieńsze i krótsze, aż w końcu przestają rosnąć.
Alfa-reduktaza to enzym, który odgrywa kluczową rolę w procesie przemiany testosteronu, hormonu płciowego męskiego, w dihydrotestosteron (DHT). Łysienie androgenowe, znane także jako łysienie typu męskiego, jest często związane z działaniem właśnie tego enzymu. Oto, jak działa alfa-reduktaza i jaka jest jej rola w łysieniu androgenowym:
Przemiana testosteronu w DHT:
Testosteron, główny hormon płciowy męski, ulega przemianie w aktywną formę dihydrotestosteronu (DHT) właśnie dzięki działaniu enzymu alfa-reduktazy.
DHT jest bardziej potężnym hormonem androgennym niż testosteron i odgrywa kluczową rolę w regulacji wielu procesów fizjologicznych, w tym w rozwoju i utrzymaniu męskich cech płciowych.
Wpływ DHT na mieszki włosowe:
- Mieszki włosowe są wrażliwe na działanie DHT, zwłaszcza u osób genetycznie predysponowanych do łysienia androgenowego.
- DHT powoduje miniaturyzację mieszków włosowych, skracając fazę wzrostu włosa i prowadząc do stopniowego przerzedzenia się włosów.
Rola Alfa-Reduktazy w łysieniu androgenowym:
- Istnieją dwie formy alfa-reduktazy: typu 1 i typu 2. Oba typy enzymu są obecne w mieszkach włosowych i skórze głowy.
- Badania sugerują, że zwłaszcza alfa-reduktaza typu 2 odgrywa kluczową rolę w przekształcaniu testosteronu w DHT w mieszkach włosowych, co prowadzi do łysienia androgenowego.
Łysienie u mężczyzn – ocena stopnia zaawansowania łysienia
Skala Nortona Hamiltona, znana również jako Skala Norwooda lub Skala Norwooda-Hamiltona, jest narzędziem używanym w medycynie, zwłaszcza w dermatologii, do klasyfikacji i oceny stopnia zaawansowania męskiego łysienia androgenowego, zwłaszcza typowego dla łysienia męskiego. Skala ta została wprowadzona w latach 50. XX wieku przez Jamesa Hamiltona i ostatecznie została zmodyfikowana przez O’Tarę Norwooda.
Skala Nortona Hamiltona opisuje różne stopnie zaawansowania łysienia androgenowego u mężczyzn, co pomaga lekarzom i specjalistom ds. włosów dokładniej diagnozować i planować leczenie. Skala ta ocenia obszary dotknięte przerzedzeniem włosów oraz zmiany w linii włosów na skórze głowy.
Oto główne etapy Skali Nortona Hamiltona:
- Stopień I: Niewielkie przerzedzenie włosów w okolicach skroni.
- Stopień II: Przerzedzenie włosów utrzymuje się w okolicach skroni.
- Stopień III: Rozszerzenie obszaru przerzedzenia do obszaru czołowego, ale zwykle nie obejmuje obszaru przedniej linii włosów.
- Stopień IIIA: Obszar przerzedzenia obejmuje zarówno skronie, jak i czoło.
- Stopień IIIB: Wyraźne przerzedzenie zarówno w okolicach skroni, jak i czoła.
- Stopień IV: Dalsze przerzedzenie w obszarze czołowym i rozszerzenie obszaru przerzedzenia w kierunku wierzchołka głowy.
- Stopień V: Większe przerzedzenie w obszarze czołowym i na wierzchołku, z utrzymaniem paska włosów w środkowej części głowy.
- Stopień VI: Większe przerzedzenie w obszarze czołowym i wierzchołkowym, z mniejszym obszarem utrzymanych włosów w środkowej części głowy.
- Stopień VII: Najwyższy stopień przerzedzenia, zwykle pozostaje tylko pasek włosów na bokach i z tyłu głowy.
Warto jednak pamiętać, że skala ta koncentruje się głównie na łysieniu męskim, a w przypadku kobiet zwykle stosuje się inne narzędzia oceny.
Jak zahamować miniaturyzację mieszków włosowych?
Zahamowanie miniaturyzacji mieszków włosowych, zwłaszcza w kontekście łysienia androgenowego, może być wyzwaniem. Niemniej jednak, istnieją pewne środki zaradcze oraz środki prewencyjne, które mogą pomóc w zatrzymaniu lub opóźnieniu tego procesu. Oto kilka praktyk, które mogą pomóc w zapobieganiu miniaturyzacji mieszków włosowych:
Leki, takie jak finasteryd, działają na hamowanie aktywności enzymu alfa-reduktazy, który przekształca testosteron w dihydrotestosteron (DHT). Wysoki poziom DHT jest związany z miniaturyzacją mieszków włosowych, a finasteryd może pomóc w zredukowaniu tego procesu. Leczenie farmakologiczne przynosi dobre efekty i wpływa na porost włosów.
Preparaty z minoksydylem:
Minoksydyl to substancja aktywna, która jest skuteczna w stymulowaniu wzrostu włosów. Preparaty topikalne zawierające minoksydyl są dostępne bez recepty i mogą pomóc w zahamowaniu miniaturyzacji mieszków włosowych poprzez poprawę krążenia krwi w skórze głowy.
Dieta bogata w składniki odżywcze:
Dieta odgrywa istotną rolę w ogólnym zdrowiu włosów, a jej wpływ na nadmierne wypadanie włosów jest często zauważalny. Znaczne niedobory składników odżywczych mogą prowadzić do osłabienia włosów, przerzedzenia i wypadania. Oto, jak dieta może wpływać na zdrowie włosów oraz jakie składniki odżywcze są szczególnie ważne.
Składniki odżywcze wspierające zdrowie włosów:
Białko: Włosy są w dużej mierze zbudowane z białka, więc jego dostateczne spożycie jest kluczowe.
Źródła białka to mięso, ryby, jaja, rośliny strączkowe, orzechy i nasiona.
Żelazo: Niedobór żelaza może prowadzić do anemii, co z kolei może wpływać na wypadanie włosów.
Żelazo można znaleźć w czerwonym mięsie, drób, rybach, a także w warzywach liściastych i strączkach.
Zdrowe Kwasy Tłuszczowe: Kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6 są istotne dla zdrowia skóry głowy i włosów.
Źródła to ryby, orzechy, nasiona chia, olej lniany, olej rzepakowy.
Witaminy z grupy B: Witaminy B, zwłaszcza biotyna (B7) i niacyna (B3), są istotne dla zdrowia włosów.
Źródła to jaja, ryby, mięso, orzechy, nasiona, warzywa liściaste.
Witamina C: Pomaga w absorpcji żelaza, co jest kluczowe dla zdrowia włosów.
Źródła to owoce cytrusowe, jagody, papryka, brokuły.
Cynk: Cynk jest niezbędny dla wzrostu włosów i utrzymania ich struktury.
Źródła to mięso, orzechy, nasiona, produkty mleczne.
Zadbaj o zdrową i zrównoważoną dietę, bogatą w składniki odżywcze, takie jak witaminy, minerały, kwasy tłuszczowe omega-3, aminokwasy, oraz przeciwutleniacze. Te składniki są istotne dla zdrowia włosów i mogą pomóc w utrzymaniu siły i gęstości włosów.
Unikanie czynników stresowych:
Stres może mieć negatywny wpływ na zdrowie włosów. Praktyki relaksacyjne, takie jak joga, medytacja, czy głębokie oddychanie, mogą pomóc w zarządzaniu stresem i minimalizowaniu jego wpływu na włosy.
Regularne Badania Kontrolne:
Regularne badania krwi mogą pomóc w monitorowaniu poziomu hormonów, zwłaszcza DHT. Współpracuj ze swoim lekarzem, aby zidentyfikować ewentualne nieprawidłowości hormonalne i dostosować odpowiednią terapię.
Zachowanie higieny włosów:
Zachowaj odpowiednią higienę włosów i skóry głowy. Regularne mycie włosów może pomóc w utrzymaniu zdrowego środowiska dla mieszków włosowych. Na rynku dostępne są specjalne szampony przyspieszające i wspomagające odrost włosów.
Odpowiednia suplementacja:
Przed rozpoczęciem jakiejkolwiek suplementacji, zawsze zaleca się konsultację z lekarzem lub specjalistą. Suplementy nie zawsze są konieczne, a nadmiar niektórych składników może prowadzić do niekorzystnych skutków. Profesjonalna ocena może pomóc w określeniu, czy suplementacja jest odpowiednia dla indywidualnych potrzeb zdrowotnych.
Warto również pamiętać, że skuteczność suplementów może być różna w zależności od przyczyny wypadania włosów. W przypadku problemów z włosami zaleca się także zidentyfikowanie i leczenie podstawowych przyczyn, takich jak hormonalne zaburzenia, choroby autoimmunologiczne czy infekcje skóry głowy. Najczęściej w suplementach diety występuje biotyna. Biotyna jest istotna dla zdrowia włosów, skóry i paznokci. Może wspomagać proces odrastania włosów i redukować ich wypadanie.
Starzenie
Proces łysienia często zaczyna się manifestować w późniejszym wieku, zwłaszcza u mężczyzn po 50. roku życia. Proces starzenia się organizmu wpływa na wiele funkcji, w tym na zdolność mieszków włosowych do regeneracji i utrzymania pełnej funkcji. Wraz z wiekiem dochodzi do naturalnych zmian hormonalnych, które mogą wpływać na wzrost dihydrotestosteronu (DHT), aktywnego hormonu płciowego męskiego związanego z łysieniem androgenowym.
Mniejsza ilość estrogenu u mężczyzn w starszym wieku może zwiększyć wrażliwość mieszków włosowych na DHT, co przyspiesza proces łysienia. Z wiekiem zmniejsza się zdolność komórek skóry do regeneracji, w tym komórek mieszków włosowych. W procesie starzenia może dochodzić do zmniejszenia ogólnego krążenia krwi, co również wpływa na dostępność składników odżywczych dla mieszków włosowych. Zmniejszone krążenie krwi w skórze głowy może prowadzić do osłabienia włosów i przyspieszenia procesu łysienia. Obserwuje się również zmniejszenie produkcji melaniny, co może wpływać na zmiany w strukturze i kolorze włosów. Włosy stają się bardziej kruche i podatne na uszkodzenia, co może wpływać na ogólny stan zdrowia włosów.
Objawy łysienia androgenowego
Charakterystycznym objawem łysienia androgenowego u mężczyzn są zakola, czyli cofanie się linii włosów na skroniach. W miarę postępu choroby, obszar zakoli może się powiększać, prowadząc do bardziej zaawansowanego stadium utraty włosów. Obszar czołowy również ulega przerzedzeniu, co sprawia, że czoło staje się bardziej widoczne. Włosy w tym obszarze stają się cieńsze i bardziej podatne na wypadanie. Łysienie androgenowe może prowadzić do utraty włosów na wierzchołku głowy, tworząc charakterystyczne plamy łysienia. Obszar ten staje się coraz większy, co wpływa na ogólny wygląd. Problem męskiego łysienia w początkowej fazie jest częściowo odwracalny, jeśli zdiagnozujemy przyczyny problemu.
Łysienie u mężczyzn- nowoczesne metody leczenia łysienia androgenowego
Terapia Farmakologiczna
Minoksydyl i finasteryd to popularne leki stosowane w leczeniu łysienia androgenowego. Minoksydyl stymuluje krążenie krwi w skórze głowy, poprawiając dostęp do składników odżywczych dla mieszków włosowych. Finasteryd hamuje przemianę testosteronu w DHT, co może spowolnić proces miniaturyzacji włosów.
Mezoterapia osoczem bogatopłytkowym a łysienie
Mezoterapia osoczem bogatopłytkowym (PRP) to procedura, w której pacjentowi podawane jest osocze bogatopłytkowe, uzyskane poprzez odwirowanie krwi pacjenta w celu oddzielenia osocza od innych składników krwi. Osocze bogatopłytkowe zawiera różne czynniki wzrostu, które mają potencjał stymulowania regeneracji i odbudowy tkanek, w tym mieszków włosowych. Czynniki wzrostu zawarte w osoczu bogatopłytkowym mogą stymulować aktywność mieszków włosowych, co przyczynia się do odrastania nowych włosów. Mezoterapia PRP może poprawić krążenie krwi w obszarze skóry głowy, co z kolei wspomaga dostarczanie składników odżywczych do mieszków włosowych. Czynniki wzrostu w osoczu mogą również wpływać pozytywnie na strukturę włosów, nadając im zdrowszy wygląd i zapobiegając dalszym uszkodzeniom.
Przeszczep włosów
Przeszczep włosów to chirurgiczna procedura, która ma na celu przeniesienie zdrowych mieszków włosowych z obszarów, gdzie włosy rosną gęsto, do obszarów dotkniętych łysieniem. Jest to skuteczna metoda przywracania gęstości włosów, zwłaszcza w przypadku łysienia androgenowego. Zabieg przeszczepiania włosów jest jedną z najbardziej skutecznych metod przywracania gęstości włosów, jednak decyzję o podjęciu tego kroku najlepiej podejmuje się po konsultacji z doświadczonym specjalistą lub chirurgiem plastycznym. Warto również zrozumieć oczekiwania co do wyników i przejść przez proces rekonwalescencji zgodnie z zaleceniami lekarza.
Leczenie Laserowe
Leczenie laserowe wykorzystuje światło laserowe do stymulacji wzrostu włosów. Procedura ta może poprawić mikrokrążenie w skórze głowy i wspomagać regenerację mieszków włosowych.
Łysienie androgenowe u mężczyzn to kompleksowy problem, którego nie można całkowicie uniknąć, ale nowoczesne metody leczenia oferują skuteczne rozwiązania. W przypadku zauważenia objawów łysienia, ważne jest skonsultowanie się z dermatologiem, aby ustalić odpowiedni plan terapeutyczny. Dzięki dostępnym terapiom można nie tylko zatrzymać postęp łysienia, ale także przywrócić pewność siebie i poprawić jakość życia pacjenta.