Pani Doktor, czy będzie bolało?

Czasem jest tak, że chcielibyśmy poddać się zabiegowi medycyny estetycznej, a jednak blokuje nas obawa przed bólem. Mamy pewne oczekiwania, pomysł na siebie, ale zastanawiamy się „czy to jest tego warte?”. Dlatego postanowiłam napisać trochę o zapobieganiu bólu, by rozwiać Wasze wątpliwości – nie ma chyba lepszej recepty na obawy niż rzetelna wiedza.  Bo nie taki diabeł straszny.

Po pierwsze należy zaznaczyć, że obawa przed bólem to nic wstydliwego. To naturalny odruch. Powoduje, że unikamy głupich zachowań, jesteśmy ostrożni. Ból sygnalizuje możliwość uszkodzenia tkanek, przerwanie ich ciągłości, czyli sytuacji, których w naturze lepiej unikać. W medycynie taka ingerencja jest oczywiście konieczna. Nauczyliśmy się jednak kontrolować ból – zmniejszać go i zupełnie znosić.

Po drugie i może najważniejsze, zabiegi nie są tak nieprzyjemne, jak sobie to wyobrażamy. Poza tym istnieje mnóstwo metod minimalizacji doznań bólowych. Zarówno w trakcie zabiegu, jak również podczas rekonwalescenci. Pacjenci przyznają później, że przeceniali spodziewany ból i wszystko przebiegło dobrze i komfortowo. Nie jest to tylko moja obserwacja. Pokazują to wyniki badań naukowych, w których porównywano obawy pacjentów przed zabiegami, a następnie ich odczucia po zabiegu.

Lekarzowi zależy na tym, by zabieg był jak najbardziej komfortowy dla pacjenta. Mamy cel – sukces medyczny, piękno – ale przede wszystkim nie możemy szkodzić. Już od czasów Hipokratesa jest to to naczelna zasada medycyny. Wszystkie nasze obawy należy przedstawić lekarzowi, który je uwzględni wybierając odpowiedni sposób postępowania. W zapobieganiu bólu najważniejsze jest indywidualne podejście do pacjenta. Każdy trochę inaczej reaguje na bodźce bólowe, gdyż mamy różny próg bólu. To kwestia subiektywna i lekarz o tym wie.

Sposoby zapobiegania bólu 

Znieczulenia używane w dermatologii estetycznej są powszechnie stosowane w medycynie, a zatem bezpieczne i sprawdzone. Dermatolodzy korzystają z tych samych metod uśmierzania bólu co inni lekarze, dbając o to, aby terapia skóry kojarzyła się przede wszystkim z pięknymi efektami.

Najczęściej stosowaną metodą jest krem zawierający substancję znieczulającą (głównie lidnokainę, prylokainę). Stosuje się go niemal przed każdym zabiegiem estetycznym wykonywanym igłą, kaniulą lub laserem. Krem nakłada się na obszar poddawany zabiegowy i czeka około 30 minut na jego pełne wchłonięcie. Na posmarowane miejsce można nałożyć folię, co powoduje rozgrzanie się skóry i rozszerzenie porów. Przez nie substancja znieczulająca dostaje się głębiej. Metoda zapewnia skuteczne powierzchowne znieczulenie. Skóra delikatnie drętwieje, a osoba poddawana zabiegowi nie odczuwa wkłuć, które tak naprawdę są głównym bodźcem bólowym podczas zabiegu.

Krem z substancją znieczulającą jest łatwy w zastosowaniu i nie powoduje zmiany objętości tkanki podskórnej. Ma to szczególne znaczenie w wypadku zabiegów modelowania twarzy, gdzie precyzja jest kluczowa dla końcowych rezultatów.

Niestety, znieczulenie z użyciem kremu jest najbardziej powierzchowne, a co za tym idzie najsłabsze. Gdy planujemy bardziej inwazyjne zabiegi konieczne jest zastosowanie tzw. znieczulenia nasiękowego. Polega ono na podaniu poprzez cienką igłę środka znieczulającego (lidnokaina, artekaina) w głąb tkanki podskórnej. Dużo skuteczniej niż krem wyłącza wolne zakończenia nerwowe (receptory bólu), ale zmienia objętość tkanki podskórnej. W związku z tym jest stosowany tam gdzie można sobie pozwolić na minimalny margines błędu (np. wycinanie znamion). Inną jego wadą jest oczywiście konieczność zastosowania igły. Należy jednak pamiętać, że stosowane w tym znieczuleniu igły są supercienkie (tzw. 30-32G, czyli 0.23 – 0,3 mm), a więc to pierwsze ukłucie jest niemal niezauważalne.

Jeszcze jedną opcją stosowaną w dermatologii estetycznej jest blokada nerwów. Jest to typowo stomatologiczna metoda – polega na ostrzyknięciu nerwu w wybranym jego odcinku, co powoduje wyłączenie czucia bólu w unerwionym przez niego obszarze. Używany jest np. w zabiegach na czerwieni wargowej, jako że jest to jeden z najsilniej unerwionych obszarów w obrębie twarzy. Nie zmienia ono objętości tkanki podskórnej, a jeśli chodzi o doznania związane z wkłuciem jest identyczne jak podanie znieczulenia przez dentystę.

Niwelowania bólu w ginekologii estetycznej

Teraz kilka słów od Marcina o ginekologii estetycznej i liposukcji. W wypadku zabiegów ginekologicznych stosuje się tylko znieczulenie miejscowe (w kremie oraz nasiękowe). Dokładnie tak samo jak w dermatologii. Lekarze wiedzą jak wrażliwe są to okolice i dołożą wszelkich starań, aby te zabiegi przebiegły komfortowo.

W wypadku liposukcji sprawa jest nieco bardziej złożona i zależy od wielkości obszaru poddawanego zabiegowi. W wypadku małej liposukcji (czyli np. liposukcja wzgórka łonowego, czy też pobranie niewielkiej ilości tłuszczu w celu wykonania lipotransferu do warg sromowych większych) znieczulenie podawanie jest miejscowo. Dodatkowo w trakcie liposukcji poprzez kaniulę wprowadzamy specjalny roztwór Kleina zawierający lidnokainę. Ma on działanie przeciwkrwotoczne, rozpuszcza tłuszcz i przede wszystkim znieczula dodatkowo dany obszar.

W wypadku dużych zabiegów i modelowania sylwetki konieczne jest zastosowanie znieczulenia ogólnego. Wtedy w operacji uczestniczy doświadczony anestezjolog. Podawany jest środek przeciwbólowy, nasenny i zwiotczający mięśnie. Wcześniej, w premedykacji, można podać również lek przeciwlękowy i przeciwbólowy (popularnie nazywany „głupim Jasiem”) 😉. Ponadto stosowane jest znieczulenie miejscowe i opisany już roztwór Kleina. Obie metody się „dopełniają” i sumaryczny efekt jest dużo silniejszy. Dzięki temu można podać mniej substancji znieczulającej, a więc wzrasta bezpieczeństwo operacji. Wszelkie obawy związane ze znieczuleniem ogólnym można (a nawet trzeba) omówić przed operacją z asystującym anestezjologiem. Przeprowadzany jest wówczas szczegółowy wywiad, by wykluczyć jakiekolwiek problemy.

Nasze bezpieczeństwo i komfort są dla lekarza najważniejsze. Nie bójmy się medycyny estetycznej, bo wcale nie gryzie. 😉