Botoks – Botox, Toksyna botulinowa

Strona główna » Zabiegi » Medycyna estetyczna » Botoks – Botox, Toksyna botulinowa
SPIS TREŚCI

Botoks w ciągu ostatnich lat stał się najpopularniejszym, minimalnie inwazyjnym zabiegiem medycyny estetycznej. Toksyna botulinowa skutecznie zmniejsza widoczność zmarszczek mimicznych. Zabieg może korzystnie odmłodzić twarz, sprawić że jest ona uśmiechnięta i wesoła poprzez otwarcie oczu czy wygładzenie czoła.

Botox to jeden z najbardziej udanych leków jakie opracowały firmy farmaceutyczne. Istnieje na rynku już od ponad 30 lat. Pierwsza rejestracja preparatów toksyny botulinowej miała miejsce pod koniec lat 80.

Chociaż botoks jest lekiem, który nie ratuje życia, to jednak zdecydowanie wpływa na poprawę jego komfortu. Iniekcje toksyny są stosowanie nie tylko w medycynie estetycznej, ale także w neurologii czy urologii. 

Botoks dla kogo jest przeznaczony

 Zabieg z zastosowaniem toksyny botulinowej można wykonywać u wszystkich osób, które ukończyły 18 rok życia. Nie jest to jednak idealne rozwiązanie dla każdego. U osób po 65 roku życia, u których dominują zmarszczki statyczne, preferowane są inne techniki medycyny estetycznej. Jeżeli pacjent cierpi na miastenię gravis, chorobę cechującą się nasiloną męczliwością mięśni nawet przy niewielkim wysiłku- zabieg botoks jest przeciwwskazany.

Botoks- wskazania i przeciwwskazania

Zastosowanie neurotoksyny pozwala na tymczasową poprawę wyglądu zmarszczek mimicznych
o nasileniu umiarkowanym i silnym. Toksyna botulinowa redukuje zmarszczki gładzizny czoła (pionowe, pomiędzy brwiami, tzw. „lwia zmarszczka”), które są szczególnie widoczne przy marszczeniu brwi. Usuwa poprzeczne zmarszczki rysujące się na czole podczas unoszenia brwi oraz zmarszczki w okolicy bocznego kąta oka, tzw. „kurze łapki”, które uwidaczniają się przy uśmiechu.

Wskazania

Toksyna botulinowa typu A  ma wiele zastosowań w medycynie. Stosuje się ją do:

Relaksacja górnego piętra twarzy

Preparat podany w wybranych punktach, odpowiednio głęboko i w minimalnych, skutecznych dawka pozwala na uzyskanie spektakularnych efektów miorelaksacji, czyli relaksacji mięśni. Twarz wygląda na zrelaksowaną, wypoczętą i odprężoną.

Leczenie migreny botoksem

Stosując zdecydowanie większe dawki botoksu, jesteśmy w stanie znacząco zredukować częstość występowania napadów migrenowych. Punkty podawania toksyny botulinowej są tu rozszerzone
o obszar potylicy, okolicy skroniowej i karku. Zabieg polega na podaniu botoksu w 31 zakończeń nerwowych w wymienionych obszarach, a efektem „ubocznym” jest redukcja zmarszczek mimicznych. Pełen efekt redukcji bólów migrenowych uzyskuje się po 3 cyklach zabiegowych wykonywanych
w odstępach 3 miesięcznych.

Botox a leczenie bruksizmu (mimowolne zgrzytanie zębami)

Szczególnie pacjentki wybierają ten zabieg, ponieważ dodatkową zaletą jest wysmuklenie dolnej części twarzy i uzyskanie łagodnego owalu. Toksyna botulinowa osłabia mięsień żwacz i redukuje jego hipertrofię u osób z wyraźnym jego przerostem.

Leczenie nadpotliwości toksyną botulinową

Jest to bardzo częste wskazanie do wykonania zabiegu botox. Nadpotliwość zlokalizowana w okolicy dołów pachowych zostaje zniwelowana w mechanizmie blokowania przekaźnictwa nerwowo-mięśniowego przez toksynę botulinową. Związanie acetylocholiny przez toksynę botulinową blokuje aktywność gruczołów potowych. Efekty są długotrwałe, pacjenci pojawiają się na kolejnym zabiegu zwykle raz na rok.

Przeciwwskazania

Jak w każdym zabiegu medycyny estetycznej przeciwwskazaniem do zastosowania toksyny botulinowej jest infekcja w zaplanowanych miejscach wstrzyknięć. Nie zaleca się iniekcji u pacjentów z wydłużonym czasem krzepnięcia krwi.

Szczególne przeciwwskazania do zabiegu toksyny botulinowej to dysfunkcja przekaźnictwa nerwowo-mięśniowego: miastenia rzekomoporaźna, Zespół Eaton Lamberta, stwardnienie zanikowe boczne.

Zmarszczki mimiczne

Zmarszczki mimiczne powstają w ciągu całego życia. Pracujemy na nie już od dziecka, a ich nasilenie jest związane z genetycznie uwarunkowaną skłonnością do wykonywania określonych gestów twarzy. Ich przyczyną jest ekspresja mięśniowa, dzięki której wyrażamy nasze emocje, takie jak zdziwienie, złość czy radość.

Zmarszczki gładzizny czoła

Są to zmarszczki, które uwidaczniamy przy maksymalnym marszczeniu brwi, prosząc pacjenta o tzw. „groźną minę”. Przyczyną powstawania tych zmarszczek jest praca dwóch mięśni: mięśnia marszczącego brwi i mięśnia obniżacza brwi. Istniej wiele odmian anatomicznych ułożenia i pracy tych mięśni. Zwykle ostrzyknięcie całej grupy obniżaczy górnej partii twarzy wymaga pięciu ukłuć. Zabieg może być w niektórych przypadkach rozszerzony o iniekcję w okolicy mięśnia okrężnego oka w jego górnej, bocznej części. Dzięki temu możliwe jest uzyskanie efektu delikatnego uniesienia brwi.

Zmarszczki okolicy oka

Charakterystyczne tzw. „kurze łapki” są obserwowane i wyczuwalne podczas pełnego uśmiechu
i zaciśniętych oczach (jak w groźnej sytuacji). Za ich powstawanie odpowiada praca mięśni okrężnych oczu. Zniwelowanie tych zmarszczek wymaga dwóch lub trzech ukłuć, w zależności od budowy anatomicznej.

Ocena zaawansowania zmarszczek mimicznych

Do oceny stopnia nasilenia problemu, stosuje się 4-stopniową skalę, w celu obiektywizacji zaawansowania zmarszczek mimicznych. Najczęściej w praktyce używa się skali FWS- Facial Wrinkle Score, która ma swoje odniesienie w publikacjach naukowych i jest powtarzalna. Mięśnie ocenia się
w lekkim i maksymalnym skurczu. Po podaniu toksyny botulinowej każdorazowo należy ocenić, w jakim stopniu zmniejszyło się nasilenie zmarszczek mimicznych.

Przebieg zabiegu botoksu Katowice

Nie jest wymagane szczególne przygotowanie pacjenta przed zabiegiem. W dniu iniekcji toksyny botulinowej nie zaleca się wykonywania makijażu.

Konsultacja dermatologiczna

Przed każdym zabiegiem medycyny estetycznej niezastąpionym i niezbędnym elementem jest konsultacja ze specjalistą dermatologiem. Podczas wizyty omawiane są wszystkie aspekty starzenia się skóry. Pacjent określa swoje potrzeby i oczekiwania związane z zabiegiem. Jest to czas na zadawanie pytań i uzyskanie satysfakcjonujących odpowiedzi.

Botoks a oczekiwania pacjentki

Podczas konsultacji lekarz i pacjent mogą określić wspólne cele i omówić realne możliwości ich osiągnięcia. Każdorazowo przed zabiegiem wykonywana jest dokumentacja fotograficzna. Podczas kontroli po 3 tygodniach ponowne wykonanie fotodokumentacji pozwala ocenić efekty zabiegu
i dokonać porównania ogólnego wyglądu twarzy przed i po zabiegu. W przypadku asymetrii twarzy, zauważalnej przez pacjenta lub lekarza- omawiamy możliwości jej korekcji, jeśli jest to wolą pacjenta. Ne efekt zabiegu musimy poczekać 3-5 dni.

Omówienie procesu powstawania zmarszczek mimicznych

W zależności od indywidualnych predyspozycji zmarszczki mimiczne mogą się inaczej prezentować
u każdego z nas. U niektórych dominują zmarszczki poprzeczne czoła, u innych lwia zmarszczka pomiędzy brwiami, u jeszcze innych zmarszczki w okolicy kąta bocznego oka. Podczas konsultacji istotne jest, aby uchwycić drobne niuanse, aby zablokować pracę tym mięśni, które wykazują największą aktywność.  Celem jest uzyskanie harmonijniej, osłabionej mimiki. Z chwilą, gdy praca mięśni zostanie wyciszona, skóra położona powyżej tych mięśni będzie miała czas, aby także się zrelaksować. Gdy mięsień nie pracuje, skórka się nie marszczy. Dopóki toksyna botulinowa jest aktywna, odwracamy wskazówki zegara i uzyskujemy znaczącą redukcję zmarszczek. Ponadto faktem jest, że gdy nie wykonujemy przez dłuższy czas pewnych gestów, oduczamy się ich w długofalowej perspektywie. I tak np. osoby, które wysoko dźwigają brwi, wyrażając tym samym swoją ekspresję, poczują niebywałą ulgę, gdy ten ruch zostanie delikatnie osłabiony przez botoks. Jednocześnie zniweluje to utrwalone zmarszczki poprzeczne czoła.

Rozplanowanie zabiegu iniekcji botoksu

Pierwszym krokiem jest badanie lekarskie i ocena nasilenia zmarszczek mimicznych. Precyzyjny rysunek, z zaznaczeniem tzw. linii bezpieczeństwa oraz określenie położenia przyczepów mięśniowych pozwala na przeprowadzenie zabiegu zgodnie z anatomią twarzy pacjenta. Pięć punktów w okolicy lwiej zmarszczki jest najczęstszym schematem podawania toksyny botulinowej w tym obszarze. Okolica czoła i redukcja zmarszczek poprzecznych czoła wymaga bardzo indywidualne podejścia. U jednego pacjenta wystarczy pięć ukłuć, u innego dziesięć czy dwanaście. Tym rządzi anatomia, każdy z nas jest inny. Okolica kąta bocznego oka to standardowo trzy wkłucia, często jednak modyfikowane z tendencją do minimalizowania ilości wkłuć i ilości jednostek toksyny botulinowej podawanej w tej okolicy.

Wycena

Koszt zabiegu zależy od ilości toksyny botulinowej, która została zdeponowana podczas zabiegu. Jedna jednostka w naszej Klinice w Katowicach to koszt 30zł.

Przykład:

  • lwia zmarszczka: 15-20 jednostek botoksowych (450-600zł)
  • kurze łapki: 18-24 jednostki botoksowe (540-720zł)

Iniekcja toksyny botulinowej

Terapia przeciwzmarszczkowa toksyną botulinową odbywa się podczas jednego zabiegu, po którym konieczna jest kontrola pozabiegowa- 3 tygodnie od dnia wykonania zabiegu. Zabieg powtarzamy
w momencie, gdy pacjent zauważy potrzebę ponownego osłabienia mięśni mimicznych, czyli gdy pod wpływem powracającej stopniowo mimiki twarzy- zaczynają pojawiać się ponownie zmarszczki na skórze. Są one jednak zawsze płytsze niż wyjściowo, a dzięki regularnym zabiegom można śmiało zaryzykować stwierdzeniem, że nie powrócą.

Przygotowanie pacjentki

Asysta medyczna przygotowuje pacjenta zmywając makijaż i dokładnie dezynfekując całą twarz.
W naszej Klinice przed podaniem iniekcji toksyny botulinowej znieczulamy pacjenta kremem znieczulającym zawierającym 20% lidokainę. Po nałożeniu preparatu używamy folii okluzyjnej, co przyspiesza i wzmacnia penetrację kremu w głębokie warstwy naskórka. Dzięki temu zabieg jest praktycznie bezbolesny.

Przebieg zabiegu

Lekarz wykonuje iniekcję zgodnie z wykonanym wcześniej planem zabiegowym. Ukłucia są szybkie, a dzięki odpowiednim technikom zabiegowym – niemal bezbolesne. Botoks jest często nazywany zabiegiem lunchowym, właśnie z uwagi na krótki czas przeprowadzania iniekcji.

Botoks -mechanizm działania

Mechanizm działania toksyny botulinowej opiera się na blokowaniu Acetylocholiny. Jest to neuroprzekaźnik, który komunikuje informację płynącą z mózgu, np.  „unieś brwi” – do mięśni, aby te wykonały pożądany gest. Zablokowanie tego przekaźnika powoduje relaksację mięśni i tym samym wygładzenie zmarszczek mimicznych.

Po jakim czasie efekty zabiegu

Pierwsze efekty są zwykle widoczne po upływie 3-5 dni.

Wizyta kontrolna w Klinice Katowice

Wizyta kontrolna jest obowiązkowym elementem zabiegu. Dzięki niej lekarz może wychwycić niuanse, które w opinii pacjenta często są mało istotne, a dla wprawnego oka są konieczne do zniwelowania. Botoks w naszym przekonaniu powinien być zrobiony albo idealnie, albo wcale. Podczas kontroli lekarz może dodać odrobinę toksyny w określone miejsce, dzięki czemu zniknie np. zmarszczka na linii owłosienia lub brwi uzyskają większą symetrię. Każdorazowo próbujemy to przewidzieć podczas planowania zabiegu, jednak każdy pacjent jest inny, mięśnie często nie działają z równą siłą po obu stronach twarzy. Te szczegóły dopracowujemy właśnie podczas wizyty kontrolnej.

Kontrola po 3 tygodniach od wykonania zabiegu

Po tym czasie toksyna botulinowa jest już w pełni związana, a efekt zabiegu ustabilizowany. Kontrola pozwala nam na ewentualne dopracowanie szczegółów.

Kontrola w razie potrzeby

Jeżeli po 3-5 dniach, pacjent zauważy, że np. botoks, którym osłabiliśmy mięśnie okolicy czoła i lwiej zmarszczki zaczyna działać, wygląd tej okolicy znacząco się poprawił i pojawia się inny problem. Niezauważona dotychczas zmarszczki okolicy kąta bocznego oka z dnia na dzień stają się dominującym mankamentem w górnym piętrze twarzy. Miomimika nie została bowiem w pełni zharmonizowana i mięsień okrężny oka uzyskał przeciwwagę w stosunku do swoich towarzyszy.
W takim przypadku pacjentki najczęściej umawiają się na rozszerzenie zabiegu o dodatkowy obszar. 

Dlaczego botoks nie zadziałał?

W przypadku niepowodzenia leczenia należy rozważyć możliwe jego przyczyny:

  • wstrzyknięcie botoksu do niewłaściwego mięśnia
  • zastosowanie nieprawidłowej techniki
  • zastosowanie zbyt małej dawki botoksu
  • powstanie przeciwciał neutralizujących toksynę botulinową

Z wymienionych przyczyn braku efektu, za pierwsze trzy odpowiada lekarz i bierze pełna odpowiedzialność w przypadku niepowodzenia zabiegu.

Za każdym razem należy przeanalizować symetrię twarzy, opadanie powiek, nadmierną wiotkość skóry, blizny i zmiany w budowie twarzy np. po operacji plastycznej.

Powstawanie przeciwciał przeciw toksynie botulinowej

Aby zminimalizować ryzyko wytworzenia się przeciwciał przeciw neurotoksynie, nie należy skracać odstępu pomiędzy zabiegami. Minimalny czas,  jaki powinien upłynąć przed kolejnym zabiegiem to trzy miesiące. Zbyt częste podawanie botoksu lub stosowanie zbyt dużych dawek leku zwiększa ryzyko powstawania przeciwciał neutralizujących toksynę, co może obniżyć skuteczność dalszego leczenia zmarszczek mimicznych.

Możliwe działania niepożądane Botoksu

Pacjenci leczeni dawkami terapeutycznymi (migrena) mogą odczuwać nadmierne osłabienie mięśni. Należy unikać podawania toksyny jeżeli mięsień wykazuje cechy zaniku, z wyjątkiem ostrzykiwania mięśni żwaczy w przypadku bruksizmu. Jeżeli nie przekraczamy zalecanej dawki, zabieg można uznać za całkowicie bezpieczny. Ryzyko powstania siniaków wynika z techniki zabiegowej i nie jest działaniem niepożądanym zabiegu. W przypadku toksyny botulinowej jest ono minimalne, z uwagi na niewielką ilość wkłuć.

Zalecenia pozabiegowe

Jest kilka podstawowych zaleceń, których pacjenci po zastosowaniu botoksu powinni przestrzegać. Zalecenia te mają na celu uniknięcia rozprzestrzenienia się substancji oraz minimalizację ryzyka innych komplikacji.

  • przez około 5-6 godzin po zabiegu powinno się unikać schylania, leżenia, skakania i dotykania leczonego obszaru
  • unikać sytuacji, w których narażamy się na wahania temperatury przynajmniej przez 48 godzin po zabiegu (wskazane jest do tygodnia) – nie korzystać z sauny, kriokomór, łaźni parowych oraz unikać przebywania na słońcu czy korzystania z solarium
  • przez co najmniej 24 godziny nie narażać organizmu na wysiłek fizyczny, taki jak ćwiczenia na siłowni, fitness, bieganie itp.
  • przez kilkanaście godzin po zabiegu starać się zintensyfikować mimikę twarzy
  • przez 4-5 dni po zabiegu nie używać peelingów do twarzy oraz nie masować miejsca nakłuć
    i okolic

Jak często należy powtarzać botoks

Zawsze powtarzam, że tym, jak często wykonujemy dany zabieg, nie powinien zrządzać kalendarz. To pacjent zadecyduje, kiedy powrót pełnej mimiki zaczyn mu przeszkadzać i pragnie zawrócić wskazówki zegara i ponownie osiągnąć pełną miorelaksację. Zwykle spotykamy się z pacjentami dwa razy w roku celem powtórzenia zabiegu.