Łuszczyca (psoriasis) to przewlekła jednostka chorobowa o charakterze zapalnym, która dotyczy około 3% populacji światowej. Jest schorzeniem o niejasnej, ale z pewnością wieloczynnikowej etiologii. Podkreśla się rolę czynników środowiskowych, genetycznych oraz immunologicznych. Ten problem dotyczy również Ciebie? Sprawdź, jak leczyć łuszczycę i radzić sobie z tą jednostką chorobową.
Co to jest łuszczyca?
Łuszczyca to jedno z najczęstszych, uwarunkowanych genetycznie schorzeń skóry, charakteryzujące się:
- przewlekłym i nawrotowym przebiegiem,
- zwiększoną proliferacją naskórka,
- klinicznie – złuszczającymi się wykwitami grudkowymi, ustępującymi bez pozostawienia śladu,
- dużą różnorodnością obrazu morfologicznego i nasileniem zmian (od nielicznych, ograniczonych ognisk do ciężkich postaci zajmujących całą skórę i stawy, a nawet inwalidztwa).
Przyczyny łuszczycy
Co powoduje łuszczycę? Szczególnie istotny wydaje się być aspekt udziału układu odpornościowego w powstawaniu typowych zmian łuszczycowych – z wyraźnie zaznaczoną rolą komórek T CD4 i komórek dendrytycznych. Stymulacja interleukin w bezpośredni sposób wpływa na keratynocyty i prowadzi do tworzenia się klasycznych ognisk łuszczycowych. W patogenezie choroby drugim ważnym elementem są zaburzenia proliferacji naskórkowej prowadzące do zjawiska parakeratozy cechującego się obecnością resztkowych jąder komórkowych w keratynocytach warstwy rogowej naskórka.
Terapia tej jednostki chorobowej jest trudna i często nie przynosi zamierzonych efektów, szczególnie w aspekcie oczekiwań pacjentów. Pacjenci z łuszczycą często są wycofani społecznie, bowiem choroba w zasadniczy sposób wpływa na ich funkcjonowanie psychiczne. Dlatego znalezienie skutecznego leku chroniącego przed potencjalnymi nawrotami choroby jest dziś pierwszoplanowym wyzwaniem.
Jakie są czynniki wywołujące łuszczycę?
1.Czynniki fizyczne:
- UV/ Oparzenia
- Iniekcja/ Szczepienie
- Dermabrazja
- Tatuaż
- Ukąszenia owadów
2.Chemiczne
- Oparzenia
- Zapalenie toksyczne skóry
- Leki miejscowe
3.Dermatozy
- Ospa wietrzna
- Półpasiec
- Trądzik
- Kontaktowe zapalenie skóry y zapalne
4.Inne:
- Infekcje
- HIV/ AIDS
- Ciąża / Poród
- Dieta/ Alkohol/ Papierosy
- Hipokalcemia (np. po dializach)
- STRES!
Obraz kliniczny łuszczycy
Umiejscowienie zmian łuszczycowych jest rozmaite. Charakterystyczne symetryczne rozmieszczenie grudek czy tarczek. Typowa lokalizacja zmian w łuszczycy zwykłej to okolice łokci, kolan, okolica krzyżowo-lędźwiowa, płytki paznokciowe. Łuszczyca paznokci często wikłana jest przez zakażenie grzybicze płytek. Choroba może dotyczyć także skóry owłosionej głowy. Zmiany mają tendencję do przechodzenia na skórę czoła i małżowiny uszne. Zwykle włosy pozostają niezmienione, bez tendencji do wyłysienia.
Leczenie łuszczycy
Leczenie łuszczycy ma charakter objawowy, jego celem jest usunięcie łusek i ograniczenie wzmożonej proliferacji naskórka. W leczeniu miejscowym łuszczycy znajdują zastosowanie następujące grupy leków: kortykosteroidy, pochodne witaminy D3, inhibitory kalcyneuryny. We wczesnym etapie leczenia niezbędne jest oczyszczanie łusek preparatami siarki, kwasem salicylowym, maścią mocznikową, czy też maścią Borna twardą. Niezbędna jest także prawidłowe nawilżanie skóry. Leczenie ogólne łuszczycy obejmuje m.in. terapię retinoidami, metotreksatem lub Cyklosporyną A – w zależności od stanu klinicznego pacjenta.
Obok klasycznej terapii (metotrekast, cyklosporyna A, retinoidy) coraz częściej sięgamy po leki biologiczne (infliksymab, adalimumab, etenercept, ustekinumab, sekukinumab). Szybki postęp inżynierii genetycznej otwiera, także nowe perspektywy w terapii tej trudnej jednostki chorobowej. W trakcie badań są antagoniści IL-23, inhibitory fosfodiesterazy 4 (PDE4) oraz inhibitoty kinazy Janusowej (JAK-3 i 1).
Poniższe zalecenia pozwolą Ci lepiej leczyć łuszczycę
- Należy stosować maści lub kremów mające działania nawilżające oraz zmiękczające skórę.
- Zalecenia dietetyczne:
- Należy ograniczyć lub całkowicie zrezygnować ze spożycia produktów mlecznych oraz wszelkiego rodzaju mięs.
- Wskazana jest dieta niskokaloryczna!
- Niemile widziane są także rozmaite tłuszcze zwierzęce.
- Należy ograniczyć przyprawy, zwłaszcza ostre, gdyż mogą one być bezpośrednią przyczyną pojawienia się wykwitów na skórze.
- Należy ograniczyć ilość wypijanej kawy i napojów, zawierających kofeinę
- Warto unikać napojów energetyzujących, coca-coli, mocnej czarnej herbaty.
- Wskazane jest, aby spożywać odpowiednią ilość płynów w ciągu dnia, najlepiej niegazowaną wodę mineralną.
- Kategorycznie nie nadużywać alkoholu!
- Maksymalnie 1 kieliszek wina lub 1 piwo lub 25 ml wódki/dzień
- Należy zaprzestać palenia tytoniu
- Palenie tytoniu znacząco utrudnia gojenie wrzodów oraz zwiększa ryzyko nawrotu wrzodów żołądka/dwunastnicy.
- Nie należy bagatelizować objawów nawet zwykłego przeziębienia
- Zakażenia bakteryjne muszą być całkowicie wyleczone, co oznacza przede wszystkim przyjmowanie antybiotyków do końca terapii.
- Pamiętać o regularnej kontroli stomatologicznej!
- Usunięcie migdałków, jeśli pacjent cierpi na nawracające infekcje paciorkowcowe gardła (angina paciorkowcowa).
- Wskazana jest regularna, umiarkowana aktywność fizyczna
- Przynajmniej 20-30 min dziennie (spacer, basen, gimnastyka)
- Cel: prawidłowa kontrola masy ciała.
- Warto pamiętać o regularnym wysypianiu się (6-7h/doba)
- Odpowiednia ilość snu jest niezbędna dla zachowania homeostazy organizmu.
- Ograniczyć działanie czynników stresogennych do absolutnego minimum.
- Należy pamiętać o codziennym przyjmowaniu zaleconych przez lekarza leków
- Nieregularne przyjmowanie leków sprawia, że leczenie choroby staje się nieskuteczne.
- Nigdy nie popijaj zaleconych tabletek następującymi substancjami:
- sok z grejpfruta,
- alkohol,
- preparaty wapnia lub magnezu.