Trądzik najczęściej dotyczy młodzieży, nasila się w okresie burzy hormonalnej przypadającej na okres pokwitania. Czytając ulotkę, dołączoną do opakowania tabletek zawierających retinoidy, włos się na głowie jeży – tyle powikłań, czy młody organizm to udźwignie?
Boimy się głównie tego, że leczenie retinoidem wpłynie na wzrost dziecka, przez przedwczesne zarośnięcie nasad kostnych (inaczej chrząstek nasadowych). Nasady kostne to miejsce wzrostu kości na długość. Po zakończonym wzroście chrząstka ta całkowicie przekształciła się w kość.
W przypadku wczesnego rozpoczęcia leczenia u osób z niskim wzrostem, lekarz będzie zalecał wykonywanie badania poziomu fosfatazy zasadowej. Podwyższony poziom tego enzymu nie oznacza, że lekarz nie rozpocznie leczenia. Potrzebne będzie jednak systematyczne kontrolowanie jego wartości. Zalecane jest wykonywanie badań kontrolnych co 4-6 tygodni. Gdy poziom fosfatazy dalej rośnie, lekarz będzie miał dwie możliwości:
1. albo zmniejszy dawkę retinoidu
2. albo podejmie decyzję o odstawieniu leku.
Dotychczasowe publikacje dają nam zielone światło na leczenie młodzieży. Warunkiem rozpoczęcia terapii jest ukończenie 12 roku życia. W tej grupie praktycznie nie istnieje obawa wystąpienia zmian w układzie kostnym, a zwłaszcza przedwczesne zarastanie nasad kostnych. Początek choroby przed 12 rokiem życia jest bardzo rzadki (ok 7% osób).
A co z młodzieżą przed okresem pokwitania? Leczyć?
Dane literaturowe sugerują większe prawdopodobieństwo nawrotu trądziku w przypadku młodych pacjentów. Nawet jeśli skok pokwitaniowy jeszcze nie nastąpił, warto wdrożyć leczenie. Myślmy o przyszłości. Pamiętajmy, że u niektórych młodych pacjentów bez odpowiedniej terapii dochodzi do rozwoju ciężkiej postaci trądziku z ryzykiem powstawania blizn.
Jakich zasad warto przestrzegać, żeby terapia retinoidami była skuteczna i bezpieczna?
- Kuracja wymaga niesamowitego reżimu. Kapsułki z retinoidem zażywa się codziennie, przez około pół roku (na tyle rozkłada się ustalaną indywidualnie dla każdego dziecka pełną kurację).
2. Tabletki należy zażywać z – lub bezpośrednio po posiłku (retinoid to pochodna witaminy A, która jest witaminą rozpuszczalną w tłuszczach. Dlatego aby zwiększyć przyswajanie tego leku przez organizm, najlepiej zjeść tabletkę wraz z kromką z masłem 😉
3. Przez cały czas leczenia, co 4 tygodnie trzeba zgłaszać się do dermatologa wraz z wynikami badań krwi (poziom cholesterolu, triglicerydów i enzymów wątrobowych).
4. Bezdyskusyjny jest obowiązek stosowania tabletek antykoncepcyjnych nawet przez młodziutkie kobiety. Na wszelki wypadek muszą je brać nawet nastolatki, które jeszcze nie współżyją. Takie są przepisy, bo ten przeciwtrądzikowy lek uszkadza płód. Stąd profilaktycznie, by uniknąć zajścia w ciążę, na miesiąc przed rozpoczęciem leczenia i przez miesiąc po zakończeniu dziewczyna zażywa pigułki z hormonami. Na to rodzice podpisują zgodę.
